Tapiserie – dekoracyjne tkaniny – były w średniowieczu bardzo popularne. Znane były już w starożytności, ich źródłosłów z resztą pochodzi od gr. τάπης (tapēs) – dywan, kobierzec, podobne znaczenia miały odpowiedniki w innych językach – tapes, tapisserie (ciężki materiał).
W średniowieczu stały się odpowiednikiem włoskich fresków. Wykonywane kompletami lub parami stanowiły jednolitą dekorację pomieszczenia. Oprócz funkcji dekoracyjnych miały też czysto użytkowe, osłaniały bowiem zimne ściany ocieplając tym samym wnętrze. Często zabierane były ze sobą w podróże i wieszane np. w wojskowych namiotach, były bowiem łatwiejsze w transporcie niż obrazy czy dekoracyjne meble. Zdobiły tak wnętrza świeckie, jak i kościelne czy reprezentacyjne. Popularnym zwyczajem była ich wymiana zgodnie z porami roku.
Tapiserie zdobiły sceny religijne, jednak większość tematów była świecka – heraldyka, mitologia, polowania, rycerskie romanse, sceny pastoralne, batalistyczne i z historii współczesnej. Często pojawiającym się motywem są jednorożce i Dzicy ludzie. Jednym z rodzajów tapiserii było mille-fleur – tysiąc kwiatów- tkanina gęsto pokryta drobniutkimi kwiatami i liśćmi stanowiącymi tło dla sceny.
Jedną z największych kolekcji posiadał na początku XV wieku Filip Śmiały. Do jej utrzymywania i konserwacji miał specjalna ekipę. Filip Dobry natomiast zbudował dla swoich zbiorów specjalny budynek.
Tkanina ze Skog, Trzej Królowie, XI/XII w.
Tkanina z Bayeux, XI w.
Antependium ze Strassburga, 1410.
Tapisseries de la Vierge, Notre-Dame.
Tapiseria z Wandbehang, historia miłosna Wilhelma von Orlens i księzniczki Ameliij, 1410–1430.
Tapiseria ze sceną miłosną, Bazylea, ok.1450.
Dama z jednorożcem / Alegoria wzroku, k. XV w.
Złapany jednorożec,1495–1505.
Dzika kobieta z jednorożcem, Kissenplatte, Strassburg, 1500.
k.
Łowcy Sosrębów 
Podoba mi się ta średniowieczna kolorystyka – jest zupełnie bliska tej sprzed ery cyfrowej w XX w. (fotografia analogowa etc.)
Nie myślałam w ten sposób, ale coś w tym jest :).
Średniowiecze uwielbia żywe barwy i pstrokaciznę, ale nie zapominajmy, że powodzeniem cieszyły się także kompozycje monochromatyczne – w niebieskościach i złocie czy szarościach (en grisaille).
Witam serdecznie, bardzo zaciekawił mnie Państwa blog. Aktualnie zbieram informacje do opisu inspiracji, na podstawie którego będę projektować tkaninę. Teraz poszukuję właśnie bibliografii związanej z tematem średniowiecznych tapiserii z szczególnym uwzględnieniem mille – fleur oraz motywu jednorożca. Czy mogliby Państwo polecić odpowiednie pozycje książkowe? Byłabym bardzo wdzięczna za odpowiedź. Pozdrawiam 😉
Cieszymy się, że możemy pomóc (jakkolwiek z pewnym opóźnieniem, za co przepraszamy). Polecam wydawnictwa The Metropolitan Museum of Art (wszystkie w wolnym dostępie – można przeczytać online albo ściągnąć):
http://www.metmuseum.org/research/metpublications/Medieval_Tapestries_in_The_Metropolitan_Museum_of_Art?Tag=&title=&author=&pt=0&tc=9652921F-519F-4987-BA2A-FA6BD8E0BF33&dept=0&fmt=0
http://www.metmuseum.org/research/metpublications/Three_Fragments_of_Mystic_Capture_of_the_Unicorn_Tapestry_The_Metropolitan_Museum_Journal_v_45_2010?Tag=&title=&author=&pt=0&tc=9652921F-519F-4987-BA2A-FA6BD8E0BF33&dept=0&fmt=0
http://www.metmuseum.org/research/metpublications/The_Unicorn_Tapestries?Tag=&title=&author=&pt=0&tc=9652921F-519F-4987-BA2A-FA6BD8E0BF33&dept=0&fmt=0
http://www.metmuseum.org/research/metpublications/The_Unicorn_Tapestries_The_Metropolitan_Museum_of_Art_Bulletin_v_32_no_1_1973_1974?Tag=&title=&author=&pt=0&tc=9652921F-519F-4987-BA2A-FA6BD8E0BF33&dept=0&fmt=0
http://www.metmuseum.org/research/metpublications/Masterpieces_of_Tapestry_from_the_Fourteenth_to_the_Sixteenth_Century?Tag=&title=&author=&pt=0&tc=9652921F-519F-4987-BA2A-FA6BD8E0BF33&dept=0&fmt=0
http://www.metmuseum.org/research/metpublications/Sequence_of_Tapestries_Hunt_of_and_Lady_with_Unicorn_The_Metropolitan_Museum_Journal_v_17_1982?Tag=&title=&author=&pt=0&tc=9652921F-519F-4987-BA2A-FA6BD8E0BF33&dept=0&fmt=0
Pozdrawiamy 🙂
Serdecznie dziękuję za odpowiedź 😉